Agrarische nieuwsbrief nr. 14 september 2021 Inhoud Dit is de eerste digitale Agrarische nieuwsbrief. In maart dit jaar ontving u de laatste papieren uitgave. U kunt altijd met ons meedenken. Wij nodigen u van harte uit onderwerpen aan te dragen of uw reactie op de Agrarische Nieuwsbrief aan ons door te geven. Stuur dan een e-mail naar communicatie@wdodelta.nl. U leest in deze Agrarische nieuwsbrief over: * Extreme buien: wat doet het waterschap? * Subsidiemogelijkheden voor water- en bodemmaatregelen * Gebruik onderhoudspaden vastleggen in bruikleenovereenkomst * Grondwaterputten * Aankondiging schouw * In 2021 meer controles dan in 2020 * Controles teeltvrije zones intensief bespoten gewassen * Agrariër aan het woord: onzichtbaar water * Een muskusrat of een bruine rat? * Muskusratbestrijders gebruiker steeds vaker een quad * Boeren halen bezem door middelenkast * Halverwege het maaiseizoen * Wist je dat... * Extreme buien: wat doet het waterschap? Dit jaar is tot nu toe een jaar met afwisselend regen en zon. Ook hebben we te maken gehad met kortdurende hevige buien. Niet alleen in Limburg, maar ook in ons werkgebied. Maar wat is nu extreem en hoe gaat het waterschap daarmee om? Lokale neerslag van meer dan 25 millimeter in een uur noemen we een hoosbui. Waardes boven de 50 millimeter in een uur komen in Nederland ongeveer één keer per eeuw voor. Dat kunnen we dus wel extreem noemen. Wat we vaak zien, is dat een bui dan plaatselijk valt. Zoals in juli dit jaar in Dalfsen viel er lokaal meer dan 50 mm in een uur. Het dorp stond blank. Helaas krijgen we in Nederland steeds vaker te maken met weersextremen. Schade bij dit soort buien is niet te vermijden. Gemeenten beheren en onderhouden de riolering en waterschappen sloten, beken, rivieren, dijken en kades (dat noemen we het watersysteem). De riolering en het watersysteem kunnen door dit beheer en onderhoud veel aan, maar geen zeer extreme regenbuien. De kosten om het systeem zo in te richten dat schade in dit soort extreme situaties kan worden voorkomen zijn hoog en wegen dan niet meer op tegen de daadwerkelijke schadeposten. Lees verder: Wat doet het waterschap dan wel? Subsidiemogelijkheden voor water- en bodemmaatregelen Periodes van extreme droogte of nattigheid zijn een gegeven. Hoe kan je als boer of tuinder hierop voorbereiden met jouw bedrijf? Wat kan? Wat werkt? Wie helpt? Want water is van cruciaal belang voor de gewassen en ruwvoerproductie. Te veel water is niet goed, te weinig ook niet. Het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer ondersteunt boeren en tuinders die willen werken aan schoon en voldoende water en een betere bodem. Vanuit het DAW is er in Overijssel en Drenthe geld beschikbaar om maximaal 40% (tot €10.000,-) subsidie te ontvangen op maatregelen die vernatting of verdroging tegengaan en de kwaliteit van het grond- en oppervlaktewater en de bodem verbeteren. De complete lijst met maatregelen is te vinden via agrarischwaterbeheer.nl/droogte. Gebruik onderhoudspaden vastleggen in bruikleenovereenkomst Wat is de situatie? Langs onze sloten liggen onderhoudspaden. Wij kunnen met ons materieel vanaf die paden onderhoud aan onze sloten doen of laten doen. Een groot deel van die paden hebben wij in eigendom. Deze onderhoudspaden worden vaak ook door u gebruikt. Omdat we onze onderhoudspaden en de waterkwaliteit in onze sloten belangrijk vinden, willen wij bruikleenovereenkomsten afsluiten met u als u land heeft langs ons onderhoudspad. Wij vinden het prima dat u het onderhoudspad maait en het maaisel gebruikt, maar bemesten en bespuiten vinden wij niet goed. Voordeel van een bruikleenovereenkomst is voor ons, dat we gezamenlijke afspraken kunnen vastleggen en vervolgens kunnen controleren of de afspraken worden nagekomen. Voordeel voor u is dat de grond officieel gebruikt kan worden om te maaien, het maaisel te gebruiken en dat de vierkante meters opgegeven kunnen worden in de gecombineerde opgave voor bijvoorbeeld een zogenoemde groenpremie (exclusief mestplaatsingsruimte). Project Waterschapszorg Met het programma Waterschapszorg lag het voor de hand om per deelgebied waar Waterschapszorg wordt ingevoerd, direct voor alle relevante onderhoudspaden een bruikleenovereenkomst af te sluiten. Met de Rijkdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) ontstond een goede samenwerking. Daar waar Waterschapszorg een deelgebied oplevert, is het duidelijk welke belangrijkste sloten we hebben in dat gebied (dat noemen we A-watergangen). Gebruikte grond kunt u opgeven bij het RVO. Heeft u geen bruikleenovereenkomst afgesloten voor die grond, dan kunt u deze strook niet opgeven bij het RVO. Zo mist u dus ook de voordelen. Met een bruikleenovereenkomst kunt u deze strook wel opgeven. Het hele artikel leest u op onze website. Grondwaterputten In de vorige Agrarische Nieuwsbrief (pagina 3) vroegen wij aan ons door te geven wat de locatie is van de grondwaterput, als u deze heeft. We kregen hier 20 reacties op, maar dat is niet voldoende voor ons. Daarom gaan twee stagiaires die de opleiding Toezicht, handhaving en veiligheid van Landstede 4 oktober t/m 10 december door het werkgebied rijden. Zij zijn voor u herkenbaar, want zij rijden in auto's van ons waterschap en kunnen zich legitimeren. U kunt dus bezoek van hen verwachten en hun opdracht is om alle bronnen in beeld te brengen of met u te beoordelen of onze gegevens over de grondwaterbronnen juist zijn. U kunt de locatie van uw grondwaterput ook doorgeven via het e-mailadres: grondwaterbron@wdodelta.nl. Aankondiging: schouw Half november starten wij met de najaar-schouw. Wat er dit jaar anders is, is dat wij niet meer op basis van satellietbeelden u aanschrijven. Wij gaan alle satellietbeelden visueel, fysiek vaststellen. Dat betekent dat wij aan de hand van de satellietbeelden naar sloten gaan kijken, die ons opvallen. U zult onze handhavers daarom door het gebied zien rijden. Meer info leest u op onze website. Meer controles in 2020 In 2021 zijn er 3x meer percelen gecontroleerd op naleving van regels dan het jaar ervoor. Het gaat om het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen bij het vernietigen van grasland of vanggewas na de maïsteelt. (bespuiting met glyfosaat). U kon in eerdere uitgaven van de Agrarische Nieuwsbrieven lezen dat wij de controles hebben uitbreid. Wij zijn verantwoordelijk voor een goede waterkwaliteit in de sloten en daarom zijn er regels voor het bespuiten van uw perceel. Daarop houden wij toezicht. Uit controles blijkt dat u in 83% van de gevallen geen gewasbeschermingsmiddel toepast binnen de teeltvrije zone. U kunt meer lezen op onze website. Controles teeltvrije zone intensief bespoten gewassen Dit jaar controleerden wij 130 locaties waar intensief bespoten gewassen worden geteeld. Daarvan waren er 126 goed. Wel merken we daarop dat daarvan 34 onder voorwaarde goed waren. Het ging op 4 locaties echt niet goed. Wat is goed? Aan het resultaat 'goed' zitten enkele voorwaarden. De belangrijkste voorwaarde is dat er een teeltvrije zone wordt aangehouden dat hoort bij het gewas. Bij intensief bespoten gewassen kan er een smallere teeltvrije zone aangehouden worden, op moment dat er aan een extra voorwaarde wordt voldaan. Die extra voorwaarde is dat er gespoten wordt met een hogere driftreductie dan de wettelijke standaard. Bijvoorbeeld bij het gewas aardappelen in de standaard teeltvrije zone 150 cm en dan moet er gespoten worden met 75% driftreductie. Een smallere teeltvrije zone mag aangehouden worden (100 cm) wanneer er met 90% driftreductie wordt gespoten. U kunt meer lezen op onze website. Wout over onzichtbaar water Wout is agrarisch ondernemer in Staphorst. 'Ik boer al veertig jaar. En in al die tijd zie ik de veenbodem steeds weer 40 centimeter zakken. Aan de ene kant voor mij heel gewoon, maar het went nooit.' Wout hoogt jaarlijks zijn erf met 150 kuub grond op. Wout van Dalfsen is een van de boeren die deed aan de pilot onderwaterdrainage. 'Mijn boerenverstand zei: dat waterpeil klopt niet meer.' De boerderij van Wout ligt op het laagste punt in de omgeving. 'In 1987 kreeg ik een secundaire onderwaterbemaling. Dat was toen uniek binnen het waterschap.' Op deze manier kon Wout met een eigen pomp in zijn sloot afwateren naar een secundaire bemaling. 'Zo was ik het water de baas! Ik zat altijd zo'n 90 centimeter onder het maaiveld.' In dit artikel lees je zijn verhaal. Muskusrat of bruine rat? Het aantal muskusratten in ons werkgebied is de afgelopen jaren sterk gedaald. In 2014 vingen we nog 18.079 muskusratten, in 2021 zijn dat nog rond de 1.800 muskusratten. Omdat de populatie daalt, wordt het steeds moelijker om de beesten op te sporen. Dit omdat de beelden veel minder vaak zichtbaar zijn in onze sloten. Vroeger was de muskusbestrijder bijna dagelijks bezig met het zetten van klemmen bij nesten, dat is tegenwoordig niet meer. Er stonden wekelijks soms duizenden klemmen in het veld tegen tientallen nu. Ook merken wij dat we vroeger dagelijks meerdere meldingen kregen van mensen die een muskusrat zagen. Tegenwoordig ontvangen we ongeveer een á twee keer per week een melding. Helaas blijken deze bijna altijd over een bruine rat te gaan wanneer we bij de gemelde locatie gaan kijken. De bruine rat is geen wettelijke taak van het waterschap om deze te bestrijden. Op onze website leest u meer. Muskusrattenbestrijders gebruiken vaker een quad Onze muskusrattenbestrijders gebruiken steeds vaker een quad bij werkzaamheden in het veld. Wij houden hierbij zoveel mogelijk rekening met het vee en de gewassen en proberen u geen overlast te bezorgen. Wanneer hier wel sprake van is, vragen wij u vriendelijk dit met de bestrijder te bespreken die in uw gebied aan het werk is. U kunt hiervoor contact opnemen met het waterschap, tel. 088-2331200. Vroeger liepen onze muskusratbestrijders bijna dagelijks. Tegenwoordig kunnen zij dat afwisselen door de quad te gebruiken, het verlicht hun werk. U kunt ervan uitgaan dat de muskusrattenbestrijders steeds vaker de quad gebruiken om hun werk efficiënt te doen. Zij zijn dus hiermee zichtbaar in uw perceel, uw land. Het helpt en versnelt ons speurwerk langs de sloten en dus onze bedrijfsvoering. Wij werken binnen de regels van De Keur en zijn herkenbaar door ons logo op de quad. U leest meer info op onze website en muskus- en beverratten. Halverwege maaiseizoen In juni startte het maaiseizoen en we zien dat deze zomer weer anders is dan andere jaren. De begroeiing groeit hard door het weer en komt sneller terug na het maaien. Daar spelen we zo goed als mogelijk op in, want we willen een goede doorstroom van het water in onze sloten bij alle weersomstandigheden. Tot nu ontvingen wij 219 meldingen over het maaien. 30% daarvan gaan over sloten die vol gegroeid zijn. 8% van de melders uit ongenoegen dat wij hebben gemaaid. Wij krijgen regelmatig de vraag wanneer we komen maaien. Dat kunt u in veel gevallen zien op de maaikalender. De exacte datum en volgorde van het maaiwerk is niet in alle gevallen voorspelbaar, dit is van veel factoren afhankelijk. Het valt op dat we, dit jaar vaker dan andere jaren, vragen krijgen over sloten die wij niet onderhouden. Wist u dat op onze website de Legger staat? Alle blauwe, doorgetrokken, strepen zijn sloten (A-Watergangen) waar wij verantwoordelijk zijn voor het onderhoud. Half werk? We horen wel eens meningen dat het waterschap half werk aflevert. In de sloot is begroeiing blijven staan. Lees meer daarover op onze website. Meer informatie op onze website: Maaien. Wist u dat...? Als u plannen heeft rond uw land, denk aan afrasteringen en hekwerken, kunt u altijd even contact met ons zoeken. In overleg is er best veel mogelijk. Wij denken met u mee voor een oplossing die ons beiden past. Een kleine moeite voor ons en voor u. We kunnen dan schades voorkomen en vlotter werken. * Besluit u land opnieuw in te zaaien met gewas dan is het verstandig om contact met ons op te nemen. Het is zo jammer en leidt tot frustratie als wij een paar weken later het land kapotrijden. Als we het weten, kunnen we misschien onze maai-planning bijstellen. * Markeer weidepompslangen en (afvoer)buizen in het talud, zodat wij ze kunnen zien en ze niet raken. * Als u beregent met water uit de sloot, houdt u dan rekening met het volgende: o Meld het bij de peilbeheerder. o Op onze website leest u alles over beregenen. Nieuwsbrief 14-9-2021 1 wdodelta.nl/agrarier